Zwarte dageraad

James Garrett

Het Ardennen-offensief 1944/45

Herfst 1944 …
Door de ogen van een gewoon Ameri­kaans soldaat, sergeant Pete Donatti, zien wij uit over de slagvelden van West-Europa, waar aanvallers en aangevalle­nen elkaar omklemd houden in een wor­gende greep.

Van D-day tot maart ’45 zullen de be­slissende gevechten duren, die het einde betekenen van Wereldoorlog II.
De luchtlanding bij Arnhem mislukt, de Siegfriedlinie blijkt een geducht ob­stakel, het Rijnland lijkt onbereikbaar.

Maandenlang golft de strijd heen en weer, liggen de geallieerde troepen in stelling langs de linie Arnhem, Nijme­gen, Heerlen, Maastricht, Luik en Bastogne.

Begin december’44 haalt veld­maarschalk Von Rundstedt uit voor zijn laatste slag: de tegenaanval op Antwer­pen, een laatste poging om een wig te drijven tussen de geallieerde legers.
Een wanhoopsdaad, die de Duitsers kans moet bieden hun eigen legers opnieuw te groeperen tegen de Sowjettroepen aan de oostgrens, die onweerstaanbaar op­dringen.
Tien Duitse pantserdivisies en veertien divisies infanterie trekken door de Ar­dennen op.
Een divisie van het Eerste Amerikaanse leger wordt volslagen overrompeld.
Een zwakke verdedigingslinie, in allerijl ge­vormd door infanteristen, koks, bakkers, verplegers en klerken graaft zich in.
Tallozen sneuvelen in de moordende strijd tegen de Duitse elitetroepen.
Sneeuw, ijzel, mist en kou worden de bondgenoten van de Duitsers, verijdelen hulp uit de lucht en het aanvoeren van zware wapens.
Maar de Amerikanen houden vol.
Sommigen zijn zelfs zo brutaal om op te rukken tegen een ver­pletterende overmacht.
Op het laatste nippertje komt er hulp uit het achterland …

Bij deze slachting, die de geschiedenis zal ingaan als ‘The Battle of the Bulge’, wordt Pete Donatti gewond en vervoerd naar een hospitaal in Parijs.
Daar bloeit in deze door de oorlog ge­kneusde man een genegenheid op, zoals hij nog nimmer heeft ervaren.

De ver­pleegster Abby Winslow voert hem terug naar de geborgenheid van een vroeger bestaan.
Dit brengt hem wanhoop, verwarring en angst, want reeds had hij afscheid ge­nomen van het leven.
Vrijwillig keert hij al spoedig terug naar zijn kameraden aan het front.

Een grootse roman, die ons de eenzame mens toont temidden van het oorlogs­geweld.